Ubuntu Manpage: st - urządzenie taśmy SCSI

NAZWA

       st - urządzenie taśmy SCSI

SKŁADNIA

       #include <sys/mtio.h>

       int ioctl(int fd, int request [, (void *)arg3]);
       int ioctl(int fd, MTIOCTOP, (struct mtop *)mt_cmd);
       int ioctl(int fd, MTIOCGET, (struct mtget *)mt_status);
       int ioctl(int fd, MTIOCPOS, (struct mtpos *)mt_pos);

OPIS

Sterownik st udostępnia interfejs do różnego rodzaju napędów taśm magnetycznych SCSI. Obecnie sterownik
przejmuje kontrolę nad wszystkimi wykrytymi urządzeniami typu „sequential-access” (dostępu
sekwencyjnego). Sterownikowi st przydzielony został numer główny 9.

Każde urządzenie ma osiem numerów podrzędnych. Na pięciu najniższych bitach numeru podrzędnego
reprezentowane są przydzielone kolejno numery urządzeń (kolejność detekcji). Numery podrzędne można
pogrupować w dwóch zbiorach po cztery numery: główne numery podrzędne (urządzenia z przewijaniem), n,
oraz numery urządzeń „bez przewijania”, (n+ 128). Urządzenie otwarte przy wykorzystaniu głównego numeru
podrzędnego otrzyma polecenie REWIND podczas jego zamykania. Urządzenia otwierane przy wykorzystaniu
numeru urządzenia „bez przewijania” nie otrzymają takiego rozkazu (trzeba zauważyć, że używanie
urządzenia „bez przewijania” do pozycjonowania taśmy, na przykład za pomocą mt, nie prowadzi do
pożądanego efektu: taśma jest przewijana po wydaniu polecenia mt i następne polecenie zaczyna od początku
taśmy).

W każdej grupie dostępne są cztery numery podrzędne, definiujące urządzenia o różnej charakterystyce
(rozmiar bloku, kompresja, gęstość itp.). Podczas startu systemu dostępne jest tylko pierwsze
urządzenie. Aktywacja pozostałych trzech następuje po zdefiniowaniu ich domyślnych charakterystyk (patrz
niżej). (Zmieniając wartości stałych podczas kompilacji, możliwa jest zmiana równowagi pomiędzy
maksymalną liczbą napędów taśm a liczbą numerów podrzędnych dla każdego napędu. Domyślna alokacja powala
na sterowanie 32 napędami taśm. Na przykład, można sterować nie więcej niż 64 napędami taśm, posiadając
po dwa numery podrzędne dla różnych opcji.)

Pliki urządzeń są zwykle tworzone za pomocą poleceń:

mknod -m 666 /dev/st0 c 9 0
mknod -m 666 /dev/st0l c 9 32
mknod -m 666 /dev/st0m c 9 64
mknod -m 666 /dev/st0a c 9 96
mknod -m 666 /dev/nst0 c 9 128
mknod -m 666 /dev/nst0l c 9 160
mknod -m 666 /dev/nst0m c 9 192
mknod -m 666 /dev/nst0a c 9 224

Brak jest odpowiadających urządzeń blokowych.

Sterownik używa wewnętrznego bufora o rozmiarze dostatecznie dużym, by pomieścił co najmniej jeden blok
taśmy. Przed Linuksem 2.1.121 bufor ten jest przydzielany jako jeden ciągły blok pamięci. Ogranicza to
rozmiar bloku na taśmie do największego ciągłego bloku pamięci, który może zostać przydzielony przez
procedurę przydzielania pamięci w jądrze. Obecnie ograniczenie to wynosi 128 kB dla architektur
32-bitowych i 256 kB dla architektur 64-bitowych. W nowszych jądrach sterownik przydziela, jeśli trzeba,
pamięć dla bufora w kilku częściach. Domyślna maksymalna liczba fragmentów wynosi 16. Oznacza to, że
maksymalny rozmiar bloku jest bardzo duży (2 MB, jeśli uda się przydzielić 16 bloków po 128 kB).

Rozmiar wewnętrznego bufora sterownika jest określony przez stałą czasu kompilacji, ale można go zmienić
za pomocą opcji startowej jądra. Dodatkowo, sterownik próbuje przydzielać większy bufor tymczasowy, jeśli
zajdzie taka potrzeba w trakcie pracy. Jednakże, przydzielanie podczas pracy dużych ciągłych bloków
pamięci może się nie udać i zaleca się nie polegać za bardzo na przydzielaniu buforów dynamicznych przed
Linuksem 2.1.121 (dotyczy to także ładowania na żądanie sterownika za pomocą kerneld lub kmod).

Ten sterownik nie zawiera żadnej specyficznej obsługi dla taśm wybranego producenta, czy modelu. Po
starcie systemu opcje urządzenia taśmowego są określane na podstawie firmware napędu. Na przykład, jeśli
firmware napędu wybiera tryb o stałej długości bloku, urządzenie taśmowe również używa trybu o stałej
długości bloku. Opcje te można zmienić za pomocą jawnych wywołań ioctl(2) i zmiany te pozostają aktywne,
gdy urządzenie zostanie zamknięte i ponownie otwarte. Ustawione opcje dotyczą zarówno urządzeń z
przewijaniem, jak i bez przewijania.

Można podawać różne opcje dla różnych urządzeń w ramach podgrupy czterech urządzeń. Opcje są ustawiane
dla urządzenia, gdy jest otwierane. Na przykład, administrator systemu może zdefiniować jedno urządzenie
zapisujące w trybie o stałej długości bloku i jedno zapisujące w trybie o zmiennej długości bloku (jeśli
napęd obsługuje obydwa tryby).

Sterownik obsługuje strefy taśm, jeśli są one obsługiwane przez napęd. (Trzeba tu zwrócić uwagę, że
strefy taśm nie mają nic wspólnego z partycjami dysków [po angielsku w obu przypadkach „partitions” -
przyp. tłum.]. Taśma podzielona na strefy może być widziana jako kilka logicznych taśm na jednym
nośniku). Obsługę stref trzeba włączyć za pomocą ioctl(2). Przy zmianach stref zachowywane jest położenie
na taśmie w obrębie każdej ze stref. Strefę, której mają dotyczyć następne operacje wybiera się za pomocą
ioctl(2). Przełączanie stref odbywa się łącznie z następną operacją na taśmie, aby uniknąć niepotrzebnego
przewijania taśmy. Maksymalna liczba stref na taśmie określona jest przez stałą czasu kompilacji
(pierwotnie: cztery). Sterownik zawiera ioctl(2) pozwalający sformatować taśmę z jedną lub dwiema
strefami.

Urządzenie /dev/tape jest zwykle dowiązaniem zwykłym lub symbolicznym do domyślnego urządzenia
reprezentującego taśmę magnetyczną w danym systemie.

Od Linuksa 2.6.2, sterownik eksportuje do katalogu sysfs /sys/class/scsi_tape dołączone urządzenia i
część parametrów przypisanych do urządzenia.

Transfer danych
Sterownik może pracować zarówno w trybie o stałej, jak i o zmiennej długości bloku (jeśli napęd obsługuje
oba tryby). W trybie o stałej długości bloku napęd zapisuje bloki określonej długości i rozmiar bloku nie
zależy od liczby bajtów, która została podana systemowej funkcji zapisu. W trybie o zmiennej długości
bloku zapisywany jest jeden blok przy każdym wywołaniu funkcji zapisu, a liczba bajtów podanych tej
funkcji określa rozmiar odpowiedniego bloku na taśmie. Należy tu zwrócić uwagę, ze bloki na taśmie nie
zawierają informacji o trybie zapisu: jedyną ważną rzeczą podczas odczytu jest używanie poleceń
akceptujących rozmiary bloków znajdujących się na taśmie.

W trybie o zmiennej długości bloku ilość odczytywanych bajtów nie musi dokładnie odpowiadać długości
bloku na taśmie. Jeśli liczba bajtów jest większa niż następny blok na taśmie, sterownik zwróci dane, a
funkcja zwróci rozmiar bieżącego bloku. Jeśli długość bloku jest większa niż liczba bajtów, zwrócony
zostanie błąd.

W trybie o stałej długości bloku ilość odczytywanych bajtów może być dowolna, gdy włączone jest
buforowanie. Musi natomiast być wielokrotnością długości bloku, gdy buforowanie jest wyłączone. Przed
Linuksem 2.1.121 jądra pozwalały na zapis dowolnej liczby bajtów przy włączonym buforowaniu. Natomiast w
pozostałych przypadkach (przed Linuksem 2.1.121 z wyłączonym buforowaniem oraz nowsze jądra) liczba
zapisywanych bajtów musi być wielokrotnością długości bloku na taśmie.

W Linuksie 2.6, sterownik stara się używać bezpośrednich transferów pomiędzy buforem użytkownika a
urządzeniem. Jeśli nie jest to możliwe, używany jest wewnętrzny bufor sterownika. Powodem, dla którego
transfer bezpośredni nie jest użyty, może być niepoprawne wyrównanie bufora użytkownika (domyślne wynosi
512 bajtów, ale może być zmienione w sterowniku HBA), niedostępność jednej lub więcej stron bufora
użytkownika dla adaptera SCSI itp.

Znacznik pliku jest zapisywany na taśmie automatycznie, jeśli ostatnią operacją na tej taśmie przed jej
zamknięciem był zapis.

Gdy podczas odczytu napotkany zostanie znacznik pliku, dzieje się co następuje. Jeśli w chwili
natrafienia na znacznik pliku w buforze były dane, zostaną zwrócone dane z bufora. Następny odczyt zwróci
zero bajtów. Kolejne odczyty zwrócą dane z następnego pliku. Koniec zapisanych danych jest sygnalizowany
zwróceniem zerowej liczby bajtów przez dwa kolejne wywołania funkcji odczytu. Trzeci odczyt zwróci błąd.

Kontrolki systemowe (ioctl)
Sterownik obsługuje trzy wywołania funkcji ioctl(2). Wywołania nierozpoznawane przez sterownik i st są
przekazywane do sterownika SCSI. Poniższe definicje pochodzą z pliku /usr/include/linux/mtio.h:

MTIOCTOP — wykonanie operacji na taśmie
To wywołanie wymaga argumentu typu (struct mtop *). Nie wszystkie napędy obsługują wszystkie polecenia.
Jeśli napęd odrzuca polecenie, sterownik przekazuje wartość EIO.

/* Struktura dla polecenia MTIOCTOP dla taśmy magnetycznej: */
struct mtop {
short mt_op; /* operacje zdefiniowane poniżej */
int mt_count; /* liczba powtórzeń operacji */
};

Operacje na taśmie magnetycznej:

MTBSF Przesunięcie do tyłu o mt_count znaczników pliku.

MTBSFM Przesunięcie do tyłu o mt_count znaczników pliku. Ustawienie taśmy po stronie EOT (końca taśmy)
ostatniego znacznika pliku.

MTBSR Przesunięcie do tyłu o mt_count rekordów (bloków taśmy).

MTBSS Przesunięcie do tyłu o mt_count znaczników (setmarks).

MTCOMPRESSION
Włączenie kompresji danych na taśmie dla danego napędu, gdy mt_count jest niezerowe, wyłączenie
kompresji, gdy mt_count jest zerem. Polecenie to korzysta z MODE page 15 obsługiwanego przez
większość urządzeń DAT.

MTEOM Przesunięcie do końca zapisanej części nośnika (w celu dogrania plików).

MTERASE
Usunięcie zapisu z taśmy. W Linuksie 2.6 szybkie usuwanie (oznaczenie taśmy jako pustej) jest
wykonywane, gdy argumentem jest zero. W przeciwnym wypadku przeprowadzane jest długie usuwanie
(usuwanie wszystkiego).

MTFSF Przesunięcie do przodu o mt_count znaczników pliku.

MTFSFM Przesunięcie do przodu o mt_count znaczników pliku. Ustawienie taśmy po stronie BOT (początku
taśmy) ostatniego znacznika pliku.

MTFSR Przesunięcie do przodu o mt_count rekordów (bloków taśmy).

MTFSS Przesunięcie do przodu o mt_count znaczników (setmarks).

MTLOAD Wykonanie polecenia SCSI „load” (załadowanie taśmy). Szczególny przypadek dotyczący wyłącznie
niektórych automatycznie ładujących napędów HP: gdy mt_count jest równe stałej
MT_ST_HPLOADER_OFFSET powiększonej o pewną liczbę, to ta liczba jest przesyłana do napędu dla
celów sterowania automatycznym załadowaniem.

MTLOCK Zablokowanie kieszeni napędu taśm.

MTMKPART
Sformatowanie taśmy na jedną lub dwie strefy. Gdy mt_count jest dodatnie, określa rozmiar strefy
1, a strefa 0 obejmuje resztę taśmy. Gdy mt_count jest zerem, taśma jest formatowana jako jedna
strefa. Od Linuksa 4.6, ujemne mt_count określa rozmiar strefy 0, a reszta taśmy zawiera strefę 1.
Fizyczna kolejność stref zależy od napędu. Polecenie to nie jest dozwolone dla napędów, dla
których nie włączono obsługi stref (zobacz MT_ST_CAN_PARTITIONS poniżej).

MTNOP Brak operacji — jako efekt uboczny opróżnia bufor sterownika. Powinno się tego używać przed
odczytaniem stanu za pomocą MTIOCGET.

MTOFFL Przewinięcie taśmy i odłączenie napędu.

MTRESET
Inicjalizacja napędu.

MTRETEN
Wyrównanie napięcia taśmy.

MTREW Przewinięcie.

MTSEEK Wyszukanie na taśmie bloku o numerze podanym w mt_count. Ta operacja wymaga albo sterownika
SCSI-2, który obsługuje polecenie LOCATE (adres specyficzny dla urządzenia) albo urządzenia SCSI-1
zgodnego z Tandberg (Tandberg, Archive Viper, Wangtek, ... ). Numer bloku powinien być równy
zwróconemu poprzednio przez MTIOCPOS, gdy używany jest adres specyficzny dla urządzenia.

MTSETBLK
Ustawienie długości bloku sterownika równej wartości podanej w mt_count. Długość równa 0 wprowadza
napęd w tryb bloków o zmiennej długości.

MTSETDENSITY
Ustawienie gęstości zapisu taśmy zakodowanej w mt_count. Kody określające gęstość zapisu
obsługiwane przez dany napęd można znaleźć w jego dokumentacji.

MTSETPART
Przełączenie aktywnej strefy na mt_count. Strefy są numerowane od zera. Polecenie to nie jest
dozwolone dla napędów, dla których nie włączono obsługi stref (zobacz MT_ST_CAN_PARTITIONS
poniżej).

MTUNLOAD
Wykonanie polecenia SCSI „unload” (nie wysuwa taśmy).

MTUNLOCK
Odblokowanie kieszeni napędu taśm.

MTWEOF Zapisanie mt_count znaczników pliku.

MTWSM Zapisanie mt_count znaczników (setmarks).

Polecenia ustawiające opcje dla napędów taśm magnetycznych (mogą być wydawane tylko przez
administratora):

MTSETDRVBUFFER
Ustawienie różnych opcji napędu i sterownika, zgodnie z wartościami pól bitowych przekazanych w
mt_count. Dotyczy to sposobu buforowania przez sterownik, zestawu logicznych parametrów sterownika
oraz progu zapisu bufora, domyślnej długości bloku i gęstości oraz czasów przeterminowania (tylko
od Linuksa 2.1). Pojedyncze działanie może zmienić ustawienia tylko dla jednej pozycji z poniższej
listy (parametry logiczne są traktowane jako jedna całość).

Wartość, której 4 najwyższe bity są równe 0 zostanie wykorzystana do ustawienia trybu buforowania
napędu. Do wyboru są następujące tryby:

0 Napęd nie będzie sygnalizować stanu GOOD po poleceniach zapisu, dopóki dane nie zostaną
zapisane fizycznie na nośniku.

1 Napęd może sygnalizować stan GOOD po poleceniach zapisu, gdy tylko wszystkie dane zostaną
umieszczone w wewnętrznym buforze napędu.

2 Napęd może sygnalizować stan GOOD po poleceniach zapisu, gdy tylko (a) wszystkie dane
zostaną przesłane do wewnętrznego bufora napędu i (b) wszystkie buforowane dane (z innych
poleceń) zostaną pomyślnie zapisane na nośniku.

Aby kontrolować próg zapisu, wartość mt_count musi zawierać stałą MT_ST_WRITE_THRESHOLD dodaną za
pomocą bitowego OR do liczby bloków w 28 najniższych bitach. Liczba bloków odnosi się do
1024-bajtowych bloków, a nie bloków o fizycznym rozmiarze bloku dla danego urządzenia. Próg zapisu
nie może przekroczyć rozmiaru wewnętrznego bufora napędu (patrz OPIS powyżej).

Aby ustawić lub usunąć opcje logiczne, wartość mt_count musi zawierać jedną ze stałych
MT_ST_BOOLEANS, MT_ST_SETBOOLEANS, MT_ST_CLEARBOOLEANS lub MT_ST_DEFBOOLEANS dodaną za pomocą
bitowego OR do dowolnej kombinacji poniższych opcji. Użycie MT_ST_BOOLEANS powoduje nadanie
wszystkim opcjom wartości podanych na odpowiednich polach bitowych. Przy MT_ST_SETBOOLEANS
ustawione zostaną tylko wybrane opcje, natomiast przy MT_ST_DEFBOOLEANS tylko wybrane opcje
zostaną usunięte.

Za pomocą MT_ST_DEFBOOLEANS ustawiane są domyślne opcje dla urządzenia taśmowego. Nieaktywne
urządzenia taśmowe (np. urządzenia o numerze podrzędnym 32 lub 160) są aktywowane po pierwszym
ustawieniu dla nich domyślnych opcji. Aktywowane urządzenie dziedziczy od urządzenia aktywowanego
podczas startu systemu opcje, które nie zostały jawnie podane.

Dostępne są następujące opcje logiczne:

MT_ST_BUFFER_WRITES (Domyślnie: włączona)
Buforowanie wszystkich operacji zapisu w trybie o stałej długości bloku. Jeśli ta opcja
jest wyłączona i napęd używa stałej długości bloku, wtedy wszystkie operacje zapisu muszą
dotyczyć wielokrotności długości bloku. Opcja ta powinna być wyłączona, jeśli chcemy w
sposób pewny zapisywać archiwa składające się z wielu wolumenów.

MT_ST_ASYNC_WRITES (Domyślnie: włączona)
Gdy opcja ta jest włączona, wtedy operacje zapisu przekazują sterowanie natychmiast, bez
oczekiwania na przesłanie informacji do napędu, jeśli tylko dane mieszczą się w buforze
sterownika. Stopień wypełnienia bufora, przy którym zostanie wydane polecenie zapisu SCSI,
jest określony przez próg zapisu. Wszystkie błędy zgłoszone przez napęd będą wstrzymane aż
do następnej operacji. Opcja ta powinna być wyłączona, jeśli chcemy w sposób pewny
zapisywać archiwa składające się z wielu wolumenów.

MT_ST_READ_AHEAD (Domyślnie: włączona)
Opcja ta powoduje zapewnienie przez sterownik buforowania i odczytu wyprzedzającego w
trybie o stałej długości bloku. Jeśli ta opcja jest wyłączona i napęd używa bloków o stałej
długości, wtedy wszystkie operacje odczytu muszą dotyczyć wielokrotności długości bloku.

MT_ST_TWO_FM (Domyślnie: wyłączona)
Opcja ta zmienia zachowanie sterownika w momencie zamknięcia pliku. Zwykle towarzyszy temu
zapisanie pojedynczego znacznika końca pliku. Jeśli opcja jest włączona, sterownik zapisze
dwa znaczniki i cofnie się przed drugi.

Uwaga: Ta opcja nie powinna być włączona w przypadku napędów QIC, ponieważ nie są one w
stanie nadpisać danych na znaczniku pliku. Napędy te wykrywają koniec zapisanych danych
poprzez sprawdzenie, czy taśma jest pusta, zamiast stwierdzania dwóch kolejnych znaczników
końca pliku. Większość innych współczesnych napędów również wykrywa koniec zapisanych
danych, więc posługiwanie się dwoma znacznikami końca pliku jest niezbędne jedynie przy
wymianie taśm z niektórymi innymi systemami.

MT_ST_DEBUGGING (Domyślnie: wyłączona)
Ta opcja włącza wypisywanie przez sterownik komunikatów diagnostycznych (skuteczne tylko
gdy sterownik został skompilowany ze zdefiniowaną niezerową wartością DEBUG).

MT_ST_FAST_EOM (Domyślnie: wyłączona)
Włączenie tej opcji powoduje, że polecenia MTEOM są przesyłane bezpośrednio do napędu,
potencjalnie przyspieszając operację, lecz jednocześnie powodując utratę przez sterownik
informacji o aktualnym położeniu taśmy - numerze pliku, zwykle przekazywanego jako wynik
zapytania MTIOCGET. Jeśli opcja MT_ST_FAST_EOM jest wyłączona, sterownik będzie odpowiadał
na polecenie MTEOM przewijaniem taśmy plik po pliku.

MT_ST_AUTO_LOCK (Domyślnie: wyłączona)
Jeśli ta opcja jest włączona, to kieszeń napędu będzie blokowana po otwarciu pliku
urządzenia, a odblokowywana po jego zamknięciu.

MT_ST_DEF_WRITES (Domyślnie: wyłączona)
Opcje taśmy (długość bloku, tryb, kompresja itp.) mogą ulec zmianie przy przełączaniu z
jednego urządzenia skojarzonego z napędem na inne urządzenia skojarzone z tym samym
napędem, w zależności od definicji tych urządzeń. Ta opcja określa, kiedy sterownik
powinien wymusić zmiany wysyłając polecenia SCSI oraz kiedy należy polegać na
właściwościach autodetekcyjnych urządzenia. Jeśli opcja ta jest wyłączona, sterownik będzie
wysyłać polecenia SCSI natychmiast po zmianie urządzenia. Jeśli jest ona włączona,
polecenia SCSI nie zostaną wysłane dopóki nie pojawi się żądanie zapisu. W tym przypadku
firmware napędu może dokonywać podczas odczytu autodetekcji struktury taśmy, a polecenia
SCSI mają na celu jedynie zapewnienie, aby zapis na taśmie odbywał się zgodnie z właściwą
specyfikacją.

MT_ST_CAN_BSR (Domyślnie: wyłączona)
Gdy wykorzystywany jest odczyt wyprzedzający, taśma musi być czasami cofnięta do właściwej
pozycji. Dzieje się to, gdy urządzenie jest zamykane i wykorzystywane jest w tym celu
polecenie SCSI cofania o zadaną ilość rekordów. Niektóre starsze napędy nie potrafią
wykonać tego polecenia w sposób pewny i opcja ta służy to zabronienia napędowi używania
tych poleceń. Końcowym efektem jest nieprawidłowe pozycjonowanie taśmy po zamknięciu
urządzenia przy włączonym odczycie wyprzedzającym w trybie o stałej długości bloku. W
Linuksie 2.6 domyślnie wartość jest włączona w przypadku napędów obsługujących SCSI-3.

MT_ST_NO_BLKLIMS (Domyślnie: wyłączona)
Niektóre napędy nie obsługują polecenia SCSI READ BLOCK LIMITS. Jeśli opcja ta jest
włączona, sterownik nie używa tego polecenia. Wadą jest brak możliwości sprawdzenia przez
sterownik przed wysłaniem polecenia, czy zadana długość bloku jest akceptowana przez napęd.

MT_ST_CAN_PARTITIONS (Domyślnie: wyłączona)
Opcja ta włącza obsługę kilku stref na jednej taśmie. Dotyczy ona wszystkich urządzeń
skojarzonych z napędem.

MT_ST_SCSI2LOGICAL (Domyślnie: wyłączona)
Ta opcja poleca sterownikowi używanie logicznych adresów bloków zdefiniowanych w
standardzie SCSI-2 podczas wykonywania operacji wyszukiwania (seek) oraz „tell” (dla
poleceń MTSEEK i MTIOCPOS oraz przy zmianie strefy taśmy). W przeciwnym razie używane są
adresy specyficzne dla urządzenia. Włączenie tej opcji jest wysoce zalecane, jeśli napęd
obsługuje adresy logiczne, gdyż zliczają one również znaczniki plików. Niektóre napędy
obsługują wyłącznie logiczne adresy bloków.

MT_ST_SYSV (Domyślnie: wyłączona)
Gdy ta opcja jest włączona, urządzenia taśmowe używają semantyki Systemu V. W przeciwnym
razie używana jest semantyka BSD. Najważniejsza różnica pomiędzy tymi semantykami polega na
tym, co się dzieje, gdy urządzenie używane do odczytu jest zamykane: w semantyce Systemu V
taśma jest przewijana do przodu poza najbliższy znacznik pliku, jeśli nie stało się to
wcześniej. W semantyce BSD pozycja taśmy nie jest zmieniana.

MT_NO_WAIT (Domyślnie: wyłączona)
Włącza tryb natychmiastowy niektórych poleceń, np. rewind — nie czeka na zakończenie
polecenia.

Przykład:

struct mtop mt_cmd;
mt_cmd.mt_op = MTSETDRVBUFFER;
mt_cmd.mt_count = MT_ST_BOOLEANS |
MT_ST_BUFFER_WRITES | MT_ST_ASYNC_WRITES;
ioctl(fd, MTIOCTOP, mt_cmd);

Domyślny rozmiar bloku dla urządzenia można ustawić przy użyciu MT_ST_DEF_BLKSIZE, a domyślny kod
gęstości można ustawić przy użyciu MT_ST_DEFDENSITY. Wartości tych parametrów powinny być dodane
za pomocą bitowej alternatywy (OR) kodu operacji.

W Linuksie 2.1.x i późniejszych wartości czasu przeterminowania (timeout) można ustawić przy
użyciu podpolecenia MT_ST_SET_TIMEOUT dodanego za pomocą bitowego OR do czasu przeterminowania w
sekundach. Długie czasy przeterminowania (wykorzystywane przy poleceniach przewijania i niektórych
innych trwających długo) można ustawić przy użyciu MT_ST_SET_LONG_TIMEOUT. Domyślne wartości jądra
są bardzo długie, aby zapewnić, że pomyślnie wykonywane polecenie nie zostanie przeterminowane
przez żaden napęd. Z tego powodu niniejszy sterownik może sprawiać wrażenie zawieszonego, nawet
gdy jedynie czeka on na przeterminowanie operacji. Polecenia te mogą służyć do ustawienia bardziej
praktycznych wartości dla konkretnego napędu. Czasy przeterminowania ustawione dla jednego
urządzenia dotyczą wszystkich urządzeń skojarzonych z tym samym napędem.

Od Linuksa 2.4.19 i 2.5.43, sterownik obsługuje bit statusu, wskazujący czy sterownik żąda
czyszczenia. Metoda używana przez napęd do zwrócenia informacji o czyszczeniu jest ustawiona za
pomocą podpolecenia MT_ST_SEL_CLN. Jeśli wartość wynosi 0, to bit czyszczenia wynosi zawsze zero.
Przy wartości jeden, używane są dane TapeAlert zdefiniowane w standardzie SCSI-3 (jeszcze nie
zaimplementowane). Wartości 2–17 są zastrzeżone. Jeśli najniższe osiem bitów wynosi >=18, to
używane są bity z rozszerzonych danych próbkowania. Bity 9–16 określają maskę do wybrania bitów,
które mają być wyszukiwane, a bity 17–23 określają wzorzec bitowy do wyszukiwania. Jeśli wzorzec
bitowy wynosi 0, to jeden lub więcej bitów pod maską oznacza żądanie czyszczenia. Jeśli wzorzec
jest niezerowy, musi od pasować do maskowanego bajtu danych próbkowania.

MTIOCGET — odczytanie stanu
To polecenie wykorzystuje argument typu (struct mtget *).

/* struktura dla MTIOCGET - odczytanie stanu taśmy magn. */
struct mtget {
long mt_type;
long mt_resid;
/* Następne rejestry są specyficzne dla urządzenia */

long mt_dsreg;
long mt_gstat;
long mt_erreg;
/* Kolejne dwa pola nie zawsze są używane */
daddr_t mt_fileno;
daddr_t mt_blkno;
};

mt_type
Plik nagłówkowy definiuje wiele możliwych wartości mt_type, lecz bieżący sterownik raportuje
jedynie typy podstawowe MT_ISSCSI1 (Generic SCSI-1 tape) oraz MT_ISSCSI2 (Generic SCSI-2 tape).

mt_resid
zawiera numer strefy bieżącej taśmy.

mt_dsreg
raportuje bieżące ustawienia długości bloku (w najniższych 24 bitach) oraz gęstości zapisu (w 8
najwyższych bitach). Pola są zdefiniowane przez MT_ST_BLKSIZE_SHIFT, MT_ST_BLKSIZE_MASK,
MT_ST_DENSITY_SHIFT i MT_ST_DENSITY_MASK.

mt_gstat
raportuje podstawowe (niezależne od urządzenia) informacje o stanie. Plik nagłówkowy zawiera
definicje makrodefinicji do testowania przekazywanych bitów stanu:

GMT_EOF(x)
Taśma została ustawiona tuż za znacznikiem pliku (zawsze nieprawdziwe po poleceniu MTSEEK).

GMT_BOT(x)
Taśma została ustawiona na początku pierwszego pliku (zawsze nieprawdziwe po poleceniu
MTSEEK).

GMT_EOT(x)
Wykonanie polecenia spowodowało osiągnięcie fizycznego końca nośnika.

GMT_SM(x)
Taśma jest aktualnie ustawiona na znaczniku (setmark) (zawsze nieprawdziwe po poleceniu
MTSEEK).

GMT_EOD(x)
Taśma jest ustawiona na końcu zapisanych danych.

GMT_WR_PROT(x)
Napęd jest chroniony przed zapisem. W przypadku niektórych urządzeń może to również
oznaczać, że napęd nie obsługuje zapisu na bieżącym typie nośnika.

GMT_ONLINE(x)
Ostatnie wykonanie funkcji open(2) zastało napęd gotowy do działania z odpowiednio
umiejscowionym nośnikiem.

GMT_D_6250(x)
GMT_D_1600(x)
GMT_D_800(x)
Ta „podstawowa” informacja o stanie urządzenia zawiera również ustawienia gęstości zapisu,
lecz jedynie dla 9-ścieżkowych ½" urządzeń.

GMT_DR_OPEN(x)
Brak taśmy w napędzie.

GMT_IM_REP_EN(x)
Tryb natychmiastowego raportowania. To pole bitowe jest ustawiane na 1, gdy nie ma
gwarancji, że dane zostały fizycznie zapisane na taśmie do chwili zakończenia funkcji
zapisu. Natomiast jest ustawiane na zero tylko wtedy, gdy sterownik nie buforuje danych i
napęd został ustawiony na ich niebuforowanie.

GMT_CLN(x)
Napęd zażądał czyszczenia. Zaimplementowane od Linuksa 2.4.19 i 2.5.43.

mt_erreg
Jedyne pole zdefiniowane w mt_erreg to licznik naprawionych błędów, który znajduje się w 16
niskich bitach (jak to zdefiniowano przez MT_ST_SOFTERR_SHIFT i MT_ST_SOFTERR_MASK). Z powodu
niezgodności w sposobie zgłaszania naprawionych błędów przez napędy, licznik ten często nie jest
obsługiwany (większość napędów domyślnie nie zgłasza naprawionych błędów, ale można to zmienić
poleceniem SCSI "MODE SELECT").

mt_fileno
podaje bieżący numer pliku (licząc od zera). W przypadku gdy numer pliku nie jest znany (np. po
MTBSS lub MTSEEK), przekazywana jest wartość -1.

mt_blkno
raportuje numer bloku (licząc od zera) wewnątrz bieżącego pliku. Gdy numer bloku nie jest znany
(np. po poleceniach MTBSF, MTBSS lub MTSEEK), przekazywana jest wartość -1.

MTIOCPOS — odczytanie położenia taśmy
To polecenie używa argumentu typu (struct mtpos *) i podaje bieżący numer bloku taśmy (w sensie, w jakim
go rozumie napęd), co nie jest równoważne z mt_blkno przekazywanym przez MTIOCGET. Musi to być urządzenie
SCSI-2, które obsługuje polecenie READ POSITION (adres specyficzny dla urządzenia) lub urządzenie SCSI-1
zgodne z Tandberg (Tandberg, Archive Viper, Wangtek, ...).

/* struktura dla MTIOCPOS - odczytanie położenia taśmy magn. */
struct mtpos {
long mt_blkno; /* numer bieżącego bloku */
};

WARTOŚĆ ZWRACANA

       EACCES Nastąpiła próba zapisu lub skasowania taśmy chronionej przed zapisem. (Ten błąd nie jest wykrywany
              podczas wykonywania funkcji open(2)).

       EBUSY  Urządzenie jest aktualnie w użyciu lub sterownikowi nie udało się przydzielić pamięci dla bufora.

       EFAULT Parametry polecenia wskazują na obszar pamięci nie należący do procesu wywołującego funkcję.

       EINVAL W wywołaniu ioctl(2) podano niedozwolony argument lub podano niedozwolony rozmiar bloku.

       EIO    Wydane polecenie nie może zostać zrealizowane.

       ENOMEM Liczba bajtów w read(2) jest mniejsza od następnego bloku fizycznego  na  taśmie  (przed  Linuksem
              2.2.18 i 2.4.0 dodatkowe bajty były po cichu ignorowane).

       ENOSPC Operacja zapisu nie może zostać zakończona ponieważ taśma osiągnęła koniec nośnika.

       ENOSYS Nieznana funkcja ioctl(2).

       ENXIO  Podczas otwierania, takie urządzenie nie istnieje.

       EOVERFLOW
              Nastąpiła próba odczytania lub zapisu bloku o zmiennej długości, który jest większy niż wewnętrzny
              bufor sterownika.

       EROFS  Wystąpiła  próba  otwarcia  z opcją O_WRONLY lub O_RDWR, podczas gdy taśma znajduje się w napędzie
              chronionym przed zapisem.

PLIKI

       /dev/st*
              automatycznie przewijające urządzenia taśm SCSI

       /dev/nst*
              nieprzewijające urządzenia taśm SCSI

UWAGI

• Podczas wymiany danych pomiędzy systemami, oba systemy muszą uzgodnić długość fizycznego bloku na
taśmie. Parametry napędu po starcie systemu często różnią się od używanych dla danego urządzenia przez
większość systemów operacyjnych. Większość systemów używa napędów w trybie o zmiennej długości bloku,
o ile napęd ten tryb obsługuje. Dotyczy to większości współczesnych napędów, włączając w to napędy
DAT, 8 mm napędy wybierania spiralnego, napędy DLT itp. Można doradzić używanie tych napędów w trybie
o zmiennej długości bloku również w Linuksie (tzn. użycie MTSETBLK lub MTSETDEFBLK przy starcie
systemu w celu ustawienia tego trybu), przynajmniej podczas wymiany danych z obcym systemem. Wadą tego
jest konieczność użycia dość długiego bloku na taśmie, aby otrzymać akceptowalną wydajność transferu
na magistrali SCSI.

• Wiele programów (np. tar(1)) pozwala użytkownikowi na określenie czynnika określającego rozmiar bloku
w linii poleceń. Należy zauważyć, że określa to długość fizycznego bloku na taśmie jedynie w trybie o
zmiennej długości bloku.

• Aby można było używać napędów taśm SCSI, to podstawowy sterownik SCSI, sterownik kontrolera SCSI oraz
sterownik taśm SCSI muszą być wkompilowane w jądro lub załadowane jako moduły. Jeśli nie ma sterownika
taśm SCSI, napęd zostanie rozpoznany, ale opisana na tej stronie obsługa taśm nie będzie dostępna.

• Sterownik zapisuje komunikaty o błędach na konsolę lub do logów. Kody SENSE zapisane w niektórych
komunikatach są automatycznie tłumaczone na tekst, jeśli w konfiguracji jądra włączono opcję
rozwlekłych komunikatów SCSI.

• Wewnętrzne buforowanie jądra pozwala na dobrą przepustowość w trybie o określonych blokach również
przy niewielkiej liczbie bajtów odczytywanych (read(2)) i zapisywanych (write(2)). Przy transferach
bezpośrednich nie jest to możliwe i może stanowić niemiłą niespodziankę przy przejściu na jądro 2.6.
Rozwiązaniem jest nakazanie oprogramowaniu użycie większych transferów (często — nakazanie użycia
większych bloków). Jeśli nie jest to możliwe, transfery bezpośrednie mogą być wyłączone.

ZOBACZ TAKŻE

       mt(1)

       Plik  drivers/scsi/README.st lub Documentation/scsi/st.txt (jądra w wersji >= 2.6) w drzewie źródeł jądra
       Linux zawierający najświeższe informacje dotyczące sterownika i jego możliwości konfiguracyjnych.

TŁUMACZENIE

       Autorami   polskiego    tłumaczenia    niniejszej    strony    podręcznika    są:    Piotr    Pogorzelski
       <piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl>,   Andrzej  Krzysztofowicz  <ankry@green.mf.pg.gda.pl>  i  Michał  Kułach
       <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje  o  warunkach  licencji  można  uzyskać
       zapoznając   się   z   GNU General Public License w wersji 3   lub  nowszej.  Nie  przyjmuje  się  ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy w  tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej  manpages-pl-
       list@lists.sourceforge.net.

Linux man-pages 6.8                              2 maja 2024 r.                                            st(4)