NAZWA

       units - przedrostki dziesiętne i binarne

OPIS

   Przedrostki dziesiętne
       W  systemie jednostek SI do określania potęg dziesięciu używane są przedrostki.  Kilometr to 1000 metrów,
       a megawat to 1000000 watów.  Poniżej wypisane są standardowe przedrostki.
              przedrostek   Nazwa    Wartość
              q             quecto   10^-30 = 0.000000000000000000000000000001
              r             ronto    10^-27 = 0.000000000000000000000000001
              y             jokto    10^-24 = 0.000000000000000000000001
              z             zepto    10^-21 = 0.000000000000000000001
              a             atto     10^-18 = 0.000000000000000001
              f             femto    10^-15 = 0.000000000000001
              p             piko     10^-12 = 0.000000000001
              n             nano     10^-9  = 0.000000001
              µ             mikro    10^-6  = 0.000001
              m             mili     10^-3  = 0.001
              c             centy    10^-2  = 0.01
              d             decy     10^-1  = 0.1
              da            deka     10^ 1  = 10
              h             hekto    10^ 2  = 100
              k             kilo     10^ 3  = 1000
              M             mega     10^ 6  = 1000000
              G             giga     10^ 9  = 1000000000
              T             tera     10^12  = 1000000000000
              P             peta     10^15  = 1000000000000000
              E             eksa     10^18  = 1000000000000000000
              Z             zetta    10^21  = 1000000000000000000000
              Y             jotta    10^24  = 1000000000000000000000000
              R             ronna    10^27  = 1000000000000000000000000000
              Q             quetta   10^30  = 1000000000000000000000000000000

       Symbolem mikro jest grecka litera mi, często pisana jako u w kontekście ASCII, gdy właściwa litera grecka
       jest niedostępna.

   Przedrostki binarne
       Przedrostki binarne są podobne do dziesiętnych, ale mają dodane 'i' (oraz "Ki" zaczyna się wielką  literą
       'K').  Ich  nazwy  zostały  utworzone  przez  wzięcie pierwszej sylaby z nazwy przedrostka dziesiętnego o
       zbliżonej wielkości, po której dodano "bi", jak "binarny".
              przedrostek   Nazwa   Wartość
              Ki            kibi    2^10 = 1024
              Mi            mebi    2^20 = 1048576
              Gi            gibi    2^30 = 1073741824
              Ti            tebi    2^40 = 1099511627776
              Pi            pebi    2^50 = 1125899906842624
              Ei            eksbi   2^60 = 1152921504606846976
              Zi            zebi    2^70 = 1180591620717411303424
              Yi            yobi    2^80 = 1208925819614629174706176

   Dyskusja
       Przed wprowadzeniem przedrostków binarnych, dość powszechnie używano k=1000 i K=1024 podobnie  do  b=bit,
       B=bajt. Niestety, M już jest wielką literą i nie można jej uczynić wielką, aby oznaczyć binarność.

       Na  początku  nie miało to większego znaczenia, gdyż moduły pamięci i dyski były produkowane w rozmiarach
       będących potęgami dwójki. Zatem każdy wiedział, że w danym kontekście "kilobajt" i "megabajt"  oznaczają,
       odpowiednio,  1024  i  1048576  bajtów. To, co pierwotnie było rozmytym stosowaniem przedrostków "kilo" i
       "mega" zaczęło być traktowane jako "rzeczywiste i  prawdziwe  znaczenie"  w  odniesieniu  do  komputerów.
       Wówczas  zmieniła  się  technologia  i  rozmiary dysków stały się dowolne. Po okresie niepewności wszyscy
       producenci dysków zaczęli stosować standard, czyli k=1000, M=1000 k, G=1000 M.

       Sytuacja stała się brzydka: w przypadku modemów 14k4, k=1000; w przypadku  dyskietek  1.44 MB,  M=1024000
       itd.  W  1998 Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna przyjęła standard definiujący powyższe przedrostki
       binarne, umożliwiając stosowanie precyzyjnych i jednoznacznych jednostek.

       Zatem obecnie, MB = 1000000 B a MiB = 1048576 B.

       W świecie wolnego oprogramowania, programy powoli stają się zgodne z tym standardem. Podczas startu jądro
       Linuksa mówi

           hda: 120064896 sectors (61473 MB) w/2048KiB Cache

       MB to megabajty a KiB to kibibajty.

ZOBACZ TAKŻE

       The International System of Units.

TŁUMACZENIE

       Autorami   polskiego   tłumaczenia   niniejszej   strony   podręcznika   są:    Andrzej    Krzysztofowicz
       <ankry@green.mf.pg.gda.pl> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze  tłumaczenie  jest  wolną  dokumentacją.  Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać
       zapoznając  się  z  GNU General Public License w wersji 3  lub  nowszej.   Nie   przyjmuje   się   ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy  w  tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej manpages-pl-
       list@lists.sourceforge.net.

Linux man-pages 6.03                            10 lutego 2023 r.                                       units(7)