Provided by: manpages-tr_2.0.6-2_all bug

İSİM

       su - başka bir kullanıcı ve grup kimliği ile bir kabuk çalıştırır

KULLANIM

       su [seçenekler] [-] [kullanıcı [girdi...]]

AÇIKLAMA

       su, komutların başka bir kullanıcı ve grup kimliği ile çalıştırılmasını sağlar.

       kullanıcı belirtilmeden çağrıldığında, su öntanımlı olarak etkileşimli bir kabuğu root olarak çalıştırır.
       kullanıcı belirtildiğinde, ek girdiler sağlanabilir, bu durumda bunlar kabuğa aktarılır.

       Geriye  dönük  uyumluluk  için,  su öntanımlı olarak geçerli dizini değiştirmez ve yalnızca HOME ve SHELL
       ortam değişkenlerini (hedef kullanıcı root değilse USER ve LOGNAME değişkenlerini  de)  ayarlar.  Karışık
       ortamlarının  neden  olduğu  yan  etkilerden  kaçınmak  için daima (kısayol - yerine) --login seçeneğinin
       kullanılması önerilir.

       Bu su sürümü, kimlik doğrulama, hesap ve oturum yönetimi için PAM  kullanır.  wheel  grubu  desteği  gibi
       diğer  su  uygulamalarında  bulunan  bazı  yapılandırma  seçeneklerinin PAM aracılığıyla yapılandırılması
       gerekir.

       su çoğunlukla ayrıcalıksız kullanıcılar için tasarlanmıştır, ayrıcalıklı kullanıcılar için önerilen çözüm
       (örneğin, root tarafından yürütülen betikler), kimlik doğrulama gerektirmeyen ve ayrı PAM  yapılandırması
       sağlayan,  kullanıcı  kimliğine  dokunmayan  runuser(1)  komutunu  kullanmaktır.  PAM oturumu hiç gerekli
       değilse, önerilen çözüm setpriv(1) komutunu kullanmaktır.

       su’nun  her  durumda  son  ortam   değişikliğini   yapmak   için   PAM   (pam_getenvlist(3))   kullandığı
       unutulmamalıdır.  --login  ve  --preserve-environment  gibi  komut  satırı  seçenekleri,  PAM  tarafından
       değiştirilmeden önce ortamı etkiler.

       2.38 sürümünden beri su  RLIMIT_NICE,  RLIMIT_RTPRIO,  RLIMIT_FSIZE,  RLIMIT_AS  ve  RLIMIT_NOFILE  süreç
       özkaynaklarının sınırlarını sıfırlamaktadır.

SEÇENEKLER

       -c, --command=komut
           komut’u kabuğa -c seçeneği ile aktarır.

       -f, --fast
           Kabuğa -f seçeneğini aktarır. Kabuğa bağlı olarak yararlı veya yararsız olabilir.

       -g, --group=grup
           Birincil grubu belirler. Bu seçeneği yalnızca root kullanabilir.

       -G, --supp-group=grup
           Tamamlayıcı grubu belirler. Bu seçeneği yalnızca root kullanabilir. --group seçeneği belirtilmemişse,
           ilk belirtilen tamamlayıcı grup, birincil grup olur.

       -, -l, --login
           Kabuğu gerçeğiyle aynı ortamı kullanarak oturum açma kabuğu olarak başlatır:

            •  --whitelist-environment  ile  belirtilen  değişkenler  ve  TERM  hariç  tüm  ortam değişkenlerini
               temizler

            •  HOME, SHELL, USER, LOGNAME ve PATH ortam değişkenlerini ilklendirir

            •  Hedef kullanıcının ev dizinine geçer

            •  Kabuğu oturum açma kabuğu yaparken kabuğun argv[0]’ına ’-’ aktarır

       -m, -p, --preserve-environment
           Ortam değişkenlerini sıfırlamaz. Yani, HOME, SHELL, USER, LOGNAME  ortam  değişkenlerini  tanımlamaz.
           --login seçeneği belirtilmişse bu seçenek yok sayılır.

       -P, --pty
           Oturum  için sözde uçbirim oluşturur. Kullanıcı uçbirimini özgün oturumla paylaşmayacağından bağımsız
           uçbirim daha  iyi  güvenlik  sağlar.  Bu,  TIOCSTI  ioctl  uçbirim  enjeksiyonunu  ve  uçbirim  dosya
           tanıtıcılarına  karşı  diğer  güvenlik  saldırılarını  önlemek  için  kullanılabilir. Oturumun tamamı
           artalana  da  taşınabilir  (örneğin,  su  --pty  -  kullanıcı   -c   uygulama   &).   Sözde   uçbirim
           etkinleştirilirse, su, oturumlar arasında vekil olarak çalışır (stdin/stdout etkileşimi).

           Bu  özellik  çoğunlukla  etkileşimli oturumlar için tasarlanmıştır. Standart girdi bir uçbirim değil,
           örneğin bir boru ise (örn, echo "date" | su --pty), dağınık çıktıyı önlemek için sözde uçbirimin ECHO
           seçeneği devre dışı bırakılır.

       -s, --shell=kabuk
           Öntanımlı kabuk yerine belirtilen kabuk kabuğunu çalıştırır. Çalıştırılacak kabuk sırasıya  aşağıdaki
           kurallara göre seçilir:

            1. --shell seçeneğinde belirtilen kabuk

            2. --preserve-environment belirtilmemişse SHELL ortam değişkeninde belirtilen kabuk

            3. Hedef kulllanıcının passwd girdisinde listelenen kabuk

            4. /bin/sh

           Hedef  kullanıcının  kısıtlı  bir  kabuğu varsa (örn, /etc/shells içinde listellenmemişse) ve çağıran
           kullanıcı root değilse --shell seçeneği ve SHELL ortam değişkenleri yok sayılır.

       --session-command=komut
           -c gibidir, fakat yeni bir oturum başlatmaz (Cesaret kırıcı.)

       -w, --whitelist-environment=liste
           --login için ortamı temizlerken virgül ayraçlı listede belirtilen  ortam  değişkenlerini  sıfırlamaz.
           listedeki HOME, SHELL, USER, LOGNAME ve PATH ortam değişkenleri görmezden gelinir.

       -h, --help
           Yardım metnini görüntüler ve çıkar.

       -V, --version
           Sürüm bilgilerini görüntüler ve çıkar.

SİNYALLER

       SIGINT,  SIGQUIT  ve  SIGTERM  sinyallerinden  birini  alınca  su,  çocuğunu sonlandırdıktan sonra aldığı
       sinyalle kendini de sonlandırır. Çocuk süreç SIGTERM sinyali ile  sonlandırılır,  başarısız  bir  çabadan
       sonra 2 saniye beklenip çocuk süreç SIGKILL sinyali ile öldürülür.

YAPILANDIRMA DOSYALARI

       su  /etc/default/su  ve /etc/login.defs yapılandırma dosyalarını okur. Aşağıdaki yapılandırma yönergeleri
       su için geçerlidir:

       FAIL_DELAY (tamsayı)
           Kimlik doğrulaması başarısız olduğunda saniye cinsinden gecikme süresi. sayı sıfırdan  küçük  olmayan
           bir tamsayı olmalıdır.

       ENV_PATH (dizge)
           Sıradan kullanıcı için PATH ortam değişkenini tanımlar. Öntanımlı değer: /usr/local/bin:/bin:/usr/bin

       ENV_ROOTPATH (dizge), ENV_SUPATH (dizge)
           root   için   PATH   ortam   değişkenini   tanımlar.   ENV_SUPATH   önceliklidir.   Öntanımlı  değer:
           /usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin

       ALWAYS_SET_PATH (mantıksal)
           --login ve --preserve-environment belirtilmez ve değer olarak yes atanırsa su PATH ortam  değişkenini
           ilklendirir.

           /bin  ve /sbin dizinlerinin /usr altına alındığı sistemlerde PATH ortam değişkeni farklı olabilir. Bu
           değişken ayrıca, --login komut satırı seçeneğinden ve PAM sistem  ayarlarından  da  etkilenir.  (bkz.
           pam_env(8))

ÇIKIŞ DURUMU

       su  normalde  çalıştırdığı  komutun  çıkış  durumunu  döndürür.  Komut bir sinyalle öldürülürse su sinyal
       numararası artı 128 ile döner.

       su’nun kendisi tarafından üretilen çıkış durumları:

       1   İstenen komutu çalıştırmadan önce genel hata

       126 İstenen komut çalıştırılamadı

       127 İstenen komut yoktu

DOSYALAR

       /etc/pam.d/su
           Öntanımlı PAM yapılandırma dosyası

       /etc/pam.d/su-l
           --login belirtilmediği durumda PAM yapılandırma dosyası

       /etc/default/su
           Komuta özgü logindef yapılandırma dosyası

       /etc/login.defs
           Küresel logindef yapılandırma dosyası

EK BİLGİ

       Güvenlik nedeniyle, su yapılan başarısız oturum açma girişimlerini her  zaman  btmp  dosyasına  kaydeder,
       ancak  lastlog  dosyasına  hiç  yazmaz.  Bu  çözüm, su davranışını PAM yapılandırması ile denetlemek için
       kullanılabilir. Başarısız oturum açma girişimleriyle ilgili uyarı iletisini yazdırmak için pam_lastlog(8)
       modülünü  kullanmak  istiyorsanız,   pam_lastlog(8),   lastlog   dosyasını   da   güncelleyecek   şekilde
       yapılandırılmalıdır. Örneğin:

           session required pam_lastlog.so nowtmp

TARİHÇE

       Bu su komutu David MacKenzie’nin gerçeklenimine dayanan coreutils su komutundan türetilmiştir. Util-linux
       su komutu Karel Zak tarafından yeniden düzenlenmiştir.

İLGİLİ BELGELER

       setpriv(1), login.defs(5), shells(5), pam(8), runuser(1).

HATA BİLDİRİMİ

       Yazılım  hataları  bildirmek  için <https://github.com/util-linux/util-linux/issues> adresinde bir başlık
       açın.

KULLANILABİLİRLİK

       su  komutu  util-linux  paketinin   bir   parçası   olup   Linux   Çekirdek   Arşivinden   indirilebilir:
       <https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux>

ÇEVİREN

       © 2003 Yalçın Kolukısa
       © 2022 Nilgün Belma Bugüner
       Bu çeviri özgür yazılımdır: Yasaların izin verdiği ölçüde HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
       Lütfen,  çeviri  ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-
       tr/issues adresinde "New Issue" düğmesine tıklayıp yeni bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.

util-linux 2.38                                   17 Şubat 2022                                            SU(1)