Provided by: manpages-pl_4.27.0-1_all bug

NAZWA

       run0 - podnosi uprawnienia

SKŁADNIA


       run0 [OPCJE...] [POLECENIE...]

OPIS

       run0 może posłużyć do tymczasowego i interaktywnego nabycie wyższych lub odmiennych uprawnień. Ma
       zbliżony skutek do sudo(8), lecz działa odmienne w kilku istotnych obszarach:

       •   Od wywołującego do wywołanych poleceń nie są dziedziczone poświadczone kontekstu bezpieczeństwa lub
           wykonania, ponieważ polecenia są przywoływane z nowej, izolowanej usługi, rozwidlonej przez menedżera
           usług.

       •   Uwierzytelnianie zachodzi za pomocą polkit[1], dzięki czemu wprowadzanie danych uwierzytelniających
           jest oddzielone od terminala (jeśli to tylko możliwe).

       •   Ze względów bezpieczeństwa, dla wywołanego polecenia jest przydzielany odrębny, izolowany
           pseudoterminal, co oddziela również jego czas istnienia.

       •   W implementacji nie jest wykorzystywana funkcja bitów dostępu do plików SetUID/SetGID.

       Wszystko to powinno dać bezpieczniejszą i solidniejszą alternatywę dla mechanizmu sudo, w szczególności w
       środowiskach systemu operacyjnego, w którym nie jest dostępna obsługa SetUID/SetGID (np. po ustawieniu
       zmiennej NoNewPrivileges= w systemd-system.conf(5)).

       Sesje wywołane za pomocą run0 będą działały poprzez stos PAM "systemd-run0".

       Proszę zauważyć, że run0 zaimplementowano jako alternatywne, wielowywołaniowe przywołanie systemd-run(1).
       Oznacza to, że run0 jest dowiązaniem symbolicznym do pliku wykonywalnego systemd-run i działa jak run0,
       gdy zostanie wywołane przez dowiązanie symboliczne; w innych sytuacjach działa jak systemd-run.

OPCJE

       Obsługiwane są następujące opcje:

       --unit=
           Używa danej nazwy jednostki, zamiast wygenerowanej automatycznie.

           Dodane w wersji 256.

       --property=
           Ustawia właściwość tworzonej jednostki usługi. Opcja ta przyjmuje przypisania w tej samej postaci, co
           polecenie set-property systemctl(1).

           Dodane w wersji 256.

       --description=
           Zapewnia opis przywoływanej jednostki usługi. Jeśli się go nie poda, za opis posłuży samo polecenie.
           Zob. Description= w systemd.unit(5).

           Dodane w wersji 256.

       --slice=
           Tworzy nową część jednostki .service podanego wycinka (slice), zamiast korzystać z user.slice.

           Dodane w wersji 256.

       --slice-inherit
           Tworzy nową część jednostki .service wycinka (slice), w którym został wywołany sam run0. Opcję tę
           można połączyć z --slice=, wówczas wycinek podany poprzez --slice= jest umieszczany wewnątrz wycinka
           w którym wywołano polecenie run0.

           Przykład: run0 zostanie wywołany w wycinku foo.slice, a argumentem opcji --slice= będzie bar. Wówczas
           jednostka zostanie umieszczona pod foo-bar.slice.

           Dodane w wersji 256.

       --user=, -u, --group=, -g
           Przełącza na podanego użytkownika/grupę, zamiast na roota.

           Dodane w wersji 256.

       --nice=
           Uruchamia wywoływaną sesję z podanym poziomem priorytetu nice.

           Dodane w wersji 256.

       --chdir=, -D
           Uruchamia wywoływaną sesję z podanym katalogiem roboczym. Jeśli nie poda się katalogu, domyślnie
           będzie to bieżący katalog roboczy — przy przełączaniu na użytkownika root albo katalog domowy
           użytkownika docelowego — w pozostałych przypadkach.

           Dodane w wersji 256.

       --setenv=NAZWA[=WARTOŚĆ]
           Uruchamia wywoływaną sesję z ustawioną podaną zmienną środowiskową. Parametr ten można podać
           wielokrotnie, aby ustawić wiele zmiennych. Jeśli pominie się "=" i WARTOŚĆ, użyta będzie wartość
           zmiennej o takiej samej nazwie ze środowiska wywołującego.

           Dodane w wersji 256.

       --background=KOLOR
           Zmienia kolor tła na podany kolor ANSI, na czas trwania sesji. Jeśli nie poda się koloru, tło będzie
           zabarwione czerwonawo przy działaniu jako root i żółtawo, przy działaniu pod innym identyfikatorem
           użytkownika, jako przypomnienie działania ze zmienionymi uprawnieniami. Kolor należy podać jako kolor
           tła ANSI X3.64 SGR, tj. łańcuch, taki jak: "40", "41", ..., "47", "48;2;...", "48;5;...". Więcej na
           ten temat w artykule Sekwencje specjalne ANSI (angielska Wikipedia)[2]. Aby wyłączyć, należy podać
           łańcuch pusty.

           Przykład: "--background=44" ustawi niebieskie tło.

           Dodane w wersji 256.

       --pty, --pipe
           Żąda alokacji pseudo TTY dla sesji run0 (przy opcji --pty), lub żąda bezpośredniego przekazywania
           deskryptorów plików STDIO wywołującego (przy opcji --pipe). Jeśli nie poda się żadnego z tych
           przełączników, albo poda oba, tryb zostanie wybrany automatycznie: jeśli standardowe wejście,
           standardowe wyjście i standardowe wyjście błędów są połączone z terminalem, to alokowany jest
           pseudoterminal; w innym przypadku odpowiednie deskryptory plików są przekazywane bezpośrednio.

           Dodane w wersji 257.

       --shell-prompt-prefix=ŁAŃCUCH
           Ustawia łańcuch przedrostka zachęty powłoki. W ten sposób ostatecznie wpływa się na zmienną
           środowiskową $SHELL_PROMPT_PREFIX wywoływanego programu, która jest zwykle importowana do zachęty
           powłoki. Domyślnie – jeśli obsługiwane są emoji – pokazywane jest emoji superbohatera (🦸). To
           domyślne ustawienie można zmienić (lub wyłączyć) przekazując zmienną środowiskową
           $SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX do run0, zob. niżej. Ustawienie łańcucha pustego wyłączy stosowania
           przedrostka zachęty powłoki.

           Dodane w wersji 257.

       --machine=
           Dokonuje operacji w lokalnym kontenerze. Określa nazwę kontenera, z którym ma się połączyć.

           Dodane w wersji 256.

       --no-ask-password
           Nie odpytuje użytkownika o uwierzytelnienie, do operacji wymagających dodatkowych uprawnień.

       -h, --help
           Wyświetla krótki komunikat pomocy i wychodzi.

       --version
           Wyświetla krótką informację o wersji i wychodzi.

       Wszelkie argumenty wiersza polecenia występujące po pierwszym argumencie niebędącym opcją, stają się
       częścią wiersza polecenia dla wywoływanego procesu. Jeśli nie poda się wiersza polecenia, wywoływana jest
       powłoka interaktywna. Powłokę, która ma być wywołana, ustawia się za pomocą --setenv=POWŁOKA=... i
       obecnie domyślnie jest to powłoka użytkownika pierwotnego (a nie użytkownika docelowego) przy wywołaniu
       lokalnym, albo /bin/sh, jeśli korzysta się z --machine=.

STATUS ZAKOŃCZENIA

       W przypadku powodzenia zwracane jest 0. Jeśli run0 nie uda się uruchomić sesji lub podane polecenie
       zawiedzie, zwrócona zostanie wartość niezerowa.

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE

       Podobnie jak w przypadku systemd-run, sesja odziedziczy środowisko systemu od menedżera usług. Dodatkowo
       ustawione zostaną następujące zmienne środowiskowe:

       $TERM
           Skopiowana z $TERM wywołującego. Może być przesłonięta za pomocą opcji --setenv=

           Dodane w wersji 256.

       $SUDO_USER
           Ustawiana na nazwę pierwotnego użytkownika.

           Dodane w wersji 256.

       $SUDO_UID
           Ustawiana na numeryczny, uniksowy identyfikator pierwotnego użytkownika.

           Dodane w wersji 256.

       $SUDO_GID
           Ustawiana na główny, numeryczny, uniksowy identyfikator grupy pierwotnego użytkownika.

           Dodane w wersji 256.

       $SHELL_PROMPT_PREFIX
           Domyślnie ustawiana na emoji superbohatera (jeśli jest to obsługiwane), lecz może być przesłonięta
           przez zmienną środowiskową $SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX (zob. niżej) lub przełącznik
           --shell-prompt-prefix= (zob. wyżej).

           Dodane w wersji 257.

       Do run0 można przekazać następujące zmienne:

       $SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX
           Jeśli ustawiona, przesłania domyślny przedrostek zachęty powłoki, który run0 ustawia dla przywołanej
           powłoki (emoji superbohatera). Ustawienie łańcucha pustego wyłączy stosowania przedrostka zachęty
           powłoki.

           Dodane w wersji 257.

ZOBACZ TAKŻE

       systemd(1), systemd-run(1), sudo(8), machinectl(1)

UWAGI

        1. polkit
           https://www.freedesktop.org/wiki/Software/polkit

        2. Sekwencje specjalne ANSI (angielska Wikipedia)
           https://en.wikipedia.org/wiki/ANSI_escape_code#SGR_(Select_Graphic_Rendition)_parameters

TŁUMACZENIE

       Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

       Niniejsze  tłumaczenie  jest  wolną  dokumentacją.  Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać
       zapoznając  się  z  GNU General Public License w wersji 3  lub  nowszej.   Nie   przyjmuje   się   ŻADNEJ
       ODPOWIEDZIALNOŚCI.

       Błędy  w  tłumaczeniu  strony  podręcznika  prosimy  zgłaszać  na  adres  listy  dyskusyjnej manpages-pl-
       list@lists.sourceforge.net.

systemd 257.6                                                                                            RUN0(1)